سکبینه یا سکبینج
خواص گیاه سکبینج یا سکبینه
به فارسی سکبینه و عربی سکبینج است
درخت سکبینه خودش بهرهاى ندارد و هرچه هست در انگم آن است. گویند
نوعى از بارزد گاهى تغییر یابد و سکبینه گردد. لیکن دیسقوریدوس گوید: سکبینه صمغ گیاهى
است به شکل خیار و در یکى از سرزمینها مى روید. سکبینه خوب از بیرون سرخ و در
داخل سفید و صاف است و بویش میانهاى بین صمغ انگدان و بارزد است، مزه تند دارد. و
گاهى سکبینه را با یکى از صمغها مخلوط مى کنند و تقلبى مى شود.
سکبینه
صمغ رزینى است که در کتب طب سنتى با نامهاى «سکبینه» و سک بینج» و «صاغافایون» و «صاغافیون» نامبرده مى شود. به فرانسوى آن راSagapenum و به انگلیسى نیزSagapenum گویند.
این صمغ از گیاهى گرفته مى شود از خانوادهUmbelliferae نام علمى
آنFerula persica Willd . مى باشد.
مشخصات گیاه شناسی سکبینه:
گیاهى است چندساله به بلندى ۲- ۱ متر با
ساقه ضخیم استوانهاى. گلهاى آن زردرنگ و مجتمع چترى که در انتهاى ساقه قرار
دارند. برگهاى آن پهن با بریدگىهاى عمیق که برگ را به قطعاتى با تقسیمات نوکتیز
تقسیم مىکند و دندانه است. میوه آن تخم مرغى کوچک به ابعاد ۸ و ۵ میلىمتر مى باشد. این گیاه بومى ایران
است و در دامنه هاى زاگرس و مناطق کوهستانى شمال ایران شناسایى شده است. دکتر
شلیمر در یادداشتهایش ذکر مى کند که این گیاه بیشتر در نورآباد لرستان و کوههاى
چهارمحال وجود دارد و براى گرفتن صمغ، ساقه گیاه نزدیک برگ را شکاف مى دهند، شیره
آن خارج مى شود و در مجاورت هوا سفت مى شود.
یهترین نوع سکبینج:
تا متراکم تر و صاف تر باشد و رنگ رویه اش سرخ مایل به سفیدى و رنگ
درونى اش سفید مایل به سرخى باشد و زودتر در آب حل شود بهتر است. و هرآنچه از اصفهان
آرند بسیار خوب است. اما نوعى که به بارزد سفید شبیه است و با بارزد مخلوط شده است
بد است.
مزاج سکبینه یا سکبینج : در سوم گرم و در دوم خشک است.
خاصیت سکبینه یا سکبینج : گدازنده، لطافت بخش، بادشکن، گرمى بخش و زداینده است.
کاربرد سکبینه آرایش: سکبینه را در خوراک ریزند رنگ پوست را زیبا کند.
خاصیت سکبینه در مفاصل:
در علاج فالج و گسستگى ماهیچه و وترهاى میان ماهیچه مفید است. سکبینه
را تناول یا حقنه کنند مواد ماندگار در سرین را اسهال دهد و درد سرد مفاصل را دوا
کند.
خاصیت سکبینه برای مغز و سر:
داروى صرع است و سردرد سرد و ناشى از باد را تسکین بخشد.
خاصیت سکبینه برای چشم:
در چشم کشند تم از چشم براند و آماس پلک را فرو نشاند و لکه هاى داخل
چشم را بزداید و در علاج آب در چشم آمدن بهترین دارو است. سکبینه را در سرکه بسایند
و بر ورم جوماننده (شعیره) ى پلک نهند از بین برود. و قرحه هاى چشم را علاج کند.
خاصیت سکبینه برای سینه:
سه چهارم درهم از سکبینه را با آب فیجن فشرده خورند در علاج سینه درد
و پهلودرد و سرفه همیشگى، و بدتنفسى نافع است. و سینه را از خلطهاى نارسیده پاک
گرداند.
خاصیت سکبینه برای اندامان غذا:
در علاج استسقا خوب است، آب زرد را بیرون ریزد. از سکبینه و بادام تلخ
یا به جاى بادام تلخ، فیجن یا عسل یا نان گرم ضماد سازند درد کبد را از بین ببرد.
خاصیت سکبینه برای اندامان راننده:
بخورند یا در حقنه بکار برند در علاج قولنج و درد و پیچش روده و از
بین بردن سنگ گرده و مثانه مفید است. سکبینه شهوت انگیز است. سکبینه را با (ادرومالى-
عسل داود؟) مخلوط کنند و بخورند حیض را ریزش دهد، بچه را در زهدان بکشد. شکم را
ملایم و نرم خواهد کرد. خلط لزج و آب زرد را بیرون ریزد و در هرحال سکبینه براى
درد زهدان مفید است.
خاصیت سکبینه در تبها: از تبهاى هر روزه سودمند است.
خاصیت سکبینه برای زهرها:
سکبینه را با شراب خورند. یا سکبینه را بر پوست مالند پادزهر نیش
حشرات و ضد سمخوردگى است و در این زمینه از بارزد بسیار مؤثرتر است.
